Boşanma Davasında Ziynetlerin İadesi

Boşanma Davasında Ziynetlerin İadesi- Elazığ Boşanma Avukatı Burak Can KAYMAZ Detaylı Anlatıyor:

Boşanma davalarının en karmaşık ve taraflar arasında anlaşmazlığa yol açan konularının başında, düğün esnasında takılan ziynet eşyalarının iadesi meselesi gelir. Özellikle Elazığ gibi geleneksel yapısı güçlü şehirlerimizde, düğünlerde takılan altınlar ve değerli takılar hem maddi hem de manevi anlam taşır. Bu makalede, Elazığ boşanma avukatı Burak Can KAYMAZ gözüyle, ziynet eşyalarının hukuki statüsünü, iade sürecini, ispat yükümlülüklerini ve Yargıtay'ın bu konudaki kararlarını tüm detaylarıyla ele alacağız. Amacımız, bu süreçte hak kaybı yaşamanızı engellemek ve size yol göstermektir.

Ziynet Eşyası Nedir? Hangi Eşyalar Ziynet Sayılır?

Ziynet eşyası, genellikle düğün töreni sırasında geline takılan, kişisel süsleme amacı taşıyan ve maddi değeri yüksek olan eşyalardır. Diğer tanımlamalara göre ziynet; altın, gümüş gibi kıymetli madenlerden yapılmış olup; insanlar tarafından takılan süs eşyası olarak tanımlanmaktadır (Yılmaz, E., Hukuk Sözlüğü, Ankara 2011, s. 1529). Ziynet eşyasını evlilik münasebetiyle gelin ve damada verilen hediyeler olarak tanımlamak mümkündür. Bu bağlamda, bilezik, altın kelepçe, kolye, gerdanlık, takı seti, bileklik, saat, küpe ve yüzük gibi takılar, ziynet eşyası olarak kabul edilmektedir (Sağıroğlu, M.Ş., Ziynet Davaları, İstanbul 2013, s.3). Ziynet eşyası kapsamına giren başlıca eşyalar şunlardır:

• Altın bilezikler (aile bilezikleri dahil)

• Küpe, kolye, yüzük, halhal, broş

• Gerdanlık ve setler

• Çeyrek, yarım, tam ve Cumhuriyet altınları

• Elmas veya değerli taşlarla bezenmiş takılar

• Düğünün hatırası olarak takılan her türlü değerli eşya

Önemli olan, eşyanın "ziynet" yani süs eşyası niteliği taşıması ve düğün sırasında veya düğünle bağlantılı olarak kadına takılmasıdır.

Düğünde Takılan Ziynet Eşyaları Boşanmada Kime Aittir? Hukuki Dayanağı Nedir?

Türk Medeni Kanunu'nun 220. maddesi gereğince, evlilik birliği içinde eşlerin kişisel malları ayrıdır. Buradaki kritik nokta, eşyanın bağışlanmış olmasıdır. Düğünde takılan ziynet eşyaları diğer tüm takılar, geleneksel olarak kadına yapılan bir bağış (hibe) kabul edilmekte, Yargıtay kararlarıyla açık bir şekilde kadının kişisel malı olarak tanımlanmaktaydı. Dolayısıyla, boşanma durumunda bu eşyaların mülkiyeti kadına ait olmaya devam eder şeklinde bir kural vardı. Fakat YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2023/5704 Karar Numarası: 2024/2402 Karar Tarihi: 04.04.2024 tarihinde vermiş olduğu karar ile bu kuraldan ve içtihattan dönmüştür. Yargıtay kararında: "Dairemizin önceki içtihatları, "aksine bir anlaşma ya da örf âdet kuralı olmadığı takdirde, düğünde kim tarafından hangi eşe ne verilirse verilsin, ne takılırsa takılsın (ziynet eşyası, altın, döviz, TL vs.) bunların hepsi kadına ait sayılır" yönündeydi. Ancak toplumuzun gelenek ve göreneklerinin zamanla değişikliğe uğraması, ekonomik ve hukuksal ilişkilerin dinamik yapısı ve özellikle; düğünlerde kadına özgü ziynet eşyalarının dışında, ortak bir yaşam kurma aşamasında olan eşlere maddî katkı sağlamak amacıyla, ekonomik değeri olan başka şeylerin de takılması/verilmesi, dikkate alınarak, düğünde eşlere takılan/verilen ve ekonomik değeri olan eşyalarla ilgili davalarda, Dairemizin içtihatlarında değişikliğe gidilmesi zorunluluğu doğmuştur. Bu konuda Dairemizin ilkesel nitelikteki yeni görüşüne göre; "Taraflar arasında ziynet eşyalarının paylaşımı konusunda anlaşma mevcut ise paylaşım bu anlaşmaya göre gerçekleştirilir. Ziynet eşyalarının paylaşımı konusunda taraflar arasında anlaşma bulunmadığı takdirde yerel örf ve adetin varlığı iddia ve ispat edilirse bu kurala göre paylaşım gerçekleştirilir. Aksi takdirde erkeğe ve kadına takılan/verilen ve ekonomik değer taşıyan her şey kural olarak kendilerine aittir. Ne var ki takılar içinde karşı cinse özgü (kadına ya da erkeğe özgü) bir şey varsa o cinse verilmiş sayılır. Özgü olma konusunda çekişme varsa ve gerektiğinde bilirkişi incelemesi yapılmalıdır. Bilirkişi incelemesi sonucunda o şeyin her iki cinse özgü olduğu belirlenmişse o şey takılan/verilen eşe ait olur. Takı sandığı/torbasına konulan ekonomik değer taşıyan şeyin aidiyeti konusunda; konulan şey kadına ya da erkeğe özgü bir şey ise o cinse verilmiş sayılır, o şeyin her iki cinse özgü olduğu belirlenmişse ortak kabul edilmelidir" yönündedir. Uyuşmazlık, tarafların iddia ve savunmaları da dikkate alınarak bu ilkeler doğrultusunda çözülmelidir." denilmektedir.

Yargıtay'ın kararı incelendiğinde Yargıtay'ın son uygulaması, öncelikle düğünde takılan ziynet eşyalarının kime özgü olduğuna bakılmalıdır. Yani örneğin altın burma bir bileziğin kadına ait özgü bir takı olduğu aşikardır. Erkek kol saatinin ise erkeğe özgü açıktır. Yani bir cinse özgü ziynet eşyası düğünde takılmış ise bu o cinse bağışlanmış ve hediye edilmiş sayılır ve o kişiye aittir. Ayrıca yine özellikle bir tarafa takılan ziynet eşyası varsa bu da o kişiye bağışlanmış sayılır ve o kişiye ait olur. Bunun dışında kalan, takı torbası ve sandığına konulan takılar ve hediyeler yani hiçbir cinse özgü olmayan örneğin para, çeyrek altın gibi ziynet eşyalar ve hediyeler için öncelikle tarafların bir anlaşmasının olup olmadığına bakılmalı, anlaşma yok ise yerel örf ve adetin varlığı iddia edilirse bu iddia araştırılmalı böyle bir iddia da yok ise hediyelerin ortak mülkiyette olduğu kabul edilmelidir.

Bir Elazığ boşanma avukatı olarak edindiğimiz tecrübeler, toplum ihtiyaçları ve durumuna göre zaman zaman içtihatların değiştiğini göstermektedir. Özetlemek gerekirse düğünde geline takılan bilezik, kolye ve küpe gibi kadının kullanması için yapılmış ziynet eşyaları kadına ait olmaya devam etmektedir. Erkek tarafın, "o bilezikleri ben aldım" veya "ailemin parasıyla alındı" gibi iddialarının bir geçerliliği bulunmamaktadır.

Ziynetlerin İadesi Nasıl ve Nerede Talep Edilir? (Elazığ Özelinde)

Ziynet eşyalarının iadesi talebi iki şekilde yapılabilir:

1. Boşanma Davası İçinde Talep Edilmesi: En yaygın yöntemdir. Boşanma davası açılırken, dava dilekçesinde maddi ve manevi tazminat, nafaka gibi taleplerle birlikte ziynet eşyalarının iadesi talebi de özellikle belirtilir. Bu, sürecin tek dava içinde bitirilmesi açısından avantajlıdır.

2. Ayrı Bir İade Davası Açılması: Boşanma davası sonuçlandıktan sonra veya boşanma davasından ayrı olarak, özel bir "istihkak davası" veya "iade davası" açılabilir.

Görevli mahkeme, Aile Mahkemesi'dir. Yetkili mahkeme ise, genellikle boşanma davasıyla birlikte açılıyorsa iki tarafın son defa en az 6 ay birlikte yaşadığı yer mahkemesi yahut davacının yerleşim yeri mahkemesi, boşanma davası ile birlikte açılmıyorsa davalının (ziynetleri iade etmeyen tarafın) ikametgahının bulunduğu yerdeki mahkemedir.

Ziynetlerin İadesi Davasında İspat Yükü ve Deliller

Ziynet davalarının kaderi, delillere bağlıdır. Kadınların alacaklı olduğu ziynet davaları özelinde ziynetlerin varlığını ve niteliğini ispatlama yükümlülüğü öncelikle davacı kadına aittir. Erkek taraf ise, ziynetlerin zaten iade edildiğini yahut kadından hiç alınmadığını veya kadının iade edilmemek üzere davalı kocaya verildiğini iddia ediyorsa, bu iddiayı ispatlamakla yükümlüdür.

Bir Elazığ boşanma avukatı Burak Can KAYMAZ ile çalışırken, aşağıdaki deliller titizlikle toplanmalıdır:

• Düğün Fotoğrafları ve Videoları: Hangi ziynetlerin takıldığını net olarak gösteren en güçlü delillerdir.

• Tanık Beyanları: Düğüne katılan, ziynet takma törenine şahit olan aile büyükleri, arkadaşlar ve misafirlerin beyanları.

• Banka Dekontları veya Faturalar: Ziynetlerin alındığı kuyumcudan alınan ve üzerinde tarih, eşya tanımı bulunan fatura veya fişler (nadir bulunsa da çok değerlidir).

• SMS, E-posta veya Sosyal Medya Mesajları: Taraflar arasında ziynetlerle ilgili yapılmış yazışmalar örneğin whatsapp kayıtları.

Yargıtay'ın Ziynet Eşyaları Konusundaki Kararları ve Yaklaşımı

Yargıtay Hukuk Daireleri, ziynet eşyaları konusunda zaman zaman farklı içtihatlar oluşturmaktadır. Toplumun ihtiyaçları, beklentileri ve somut adalet ihtiyacı Yargıtay uygulamaları şekillendirmektedir. Nitekim bu yazımızda belirttiğimiz üzere önceden düğünde takılan bütün takılar kadına ait olduğuna ilişkin içtihat değiştirilmiştir.

Değişen içtihat ve kararlar, Elazığ Aile Mahkemeleri tarafından da titizlikle uygulanmaktadır.

Neden Boşanırken Boşanma Avukatları ile Çalışmalısınız?

Ziynetlerin iadesi davaları, hukuki teknik bilgi ve strateji gerektirir. Yanlış hazırlanmış bir dilekçe, eksik sunulan delil veya yanlış yönlendirme, hak kaybına neden olabilir. Elazığ boşanma avukatı olarak size şu konularda katkı sağlamaktayız:

• Doğru Hukuki Strateji: Talebin boşanma davasına mı yoksa ayrı bir dava olarak mı eklenmesi gerektiğine karar vermekteyiz ve genellikle boşanma davası ile açmaktayız. Boşanma davasına konu edilmeyen ziynetin sonradan davasını açmaktayız.

• Delillerin Etkin Toplanması ve Sunumu: Hangi delilin ne kadar geçerli olduğunu biliyoruz ve mahkemeyi ikna etmeye elverişli delilleri kullanıyoruz.

• Dava Dilekçesinin Eksiksiz Hazırlanması: Ziynetlerin cinsini, gramajını, sayısını ve takıldığı tarihi ve yazılı yargılama usulü uyarınca gerekli bilgileri ekleyerek dava dilekçesini kanuna uygun eksiksiz hazırlıyoruz.

• Yargıtay İçtihatlarına Hakimiyet: Elazığ Aile Mahkemeleri nezdinde, son Yargıtay içtihatlarıyla güçlü bir hukuki argüman oluşturmaktayız.

• Elazığ Aile Mahkemeleri Tecrübesi: Elazığ Aile Mahkemesi hakimlerinin yaklaşımını ve süreçlerini biliyoruz, size süreçle ilgili bu yüzden doğru bilgilendiriyoruz.

  
  

Sonuç: Haklarınızı Koruyun, Profesyonel Destek Alın

Ziynet eşyaları, sadece maddi değeri olan nesneler değil, aynı zamanda manevi hatıralardır. Hukuken de tartışmasız bir şekilde sizin kişisel malınızdır. Boşanma sürecinin yıpratıcı etkisi içinde bu hakkınızı sonuna kadar savunmak için hukuki desteğe ihtiyaç duyabilirsiniz.

Elazığ'da boşanma avukatı arayışınızda, ziynet eşyalarının iadesi konusunda tecrübeli, Yargıtay içtihatlarına hakim ve Elazığ Aile mahkemelerinde aktif olarak çalışan bir avukatla çalışmanız, en değerli varlıklarınızı geri almanızı sağlayacak en önemli adımdır. Boşanma ve ziynet eşyalarının iadesi davasında bizimle çalışmak istemesiniz bile Elazığ'da boşanma davalarına bakan bir avukat ile çalışmanızı kesinlikle tavsiye etmekteyiz.

Elazığ boşanma avukatı Burak Can KAYMAZ olarak, bu zorlu süreçte yanınızdayız. Ziynet eşyalarınızın iadesi ve diğer boşanma süreçlerinizle ilgili detaylı bilgi ve hukuki destek için iletişime geçmekten çekinmeyin.

Avukat Burak Can KAYMAZ

ELAZIĞ BAROSU Sicil No:1088